Kaaspakhuis
Het kaaspakhuis in Gouda is onderging in 2017 een spectaculaire transformatie tot woongebouw. In plaats van kaas herbergt het gebouw tegenwoordig 52 unieke en sfeervolle loftwoningen. De geschiedenis van 100 jaar kaas is echter nog goed voelbaar, door innovatief hergebruik van zoveel mogelijk elementen uit het oude pakhuis, zoals bijvoorbeeld de oude kaasplanken.
Nationaal monument
Aan de Wachtelstraat in Gouda staat een bijzonder monument: Kaaspakhuis ‘de Producent’. Jarenlang werd het gebouw van boven tot onder gevuld met kazen, die op houten planken lagen te rijpen. Op zijn hoogtepunt telde het gebouw 40.000 kazen!
Het Kaaspakhuis, ontworpen door P.D. Stuurman is in verschillende fasen gebouwd tussen 1916 en 1949. In 2002 verkreeg het gebouw, nog altijd in gebruik als kaaspakhuis, de status ‘Rijksmonument’. De Producent verhuisde in 2013 naar een modernere locatie, en liet het Rijksmonument leeg achter. Robert Winkel nam het initiatief om het leegstaande rijksmonument te transformeren tot een sfeervol woongebouw met kwaliteiten die je enkel in een oud pakhuis kunt vinden.
Donkere steeg getransformeerd tot licht atrium
De grootste veranderingen van de transformatie van het Kaaspakhuis naar loftwoongebouw worden pas zichtbaar als je het gebouw binnen gaat. De oorspronkelijke ventilatiesteeg tussen de twee pakhuizen is veranderd in een royaal atrium. Van hieruit worden vier lagen loftappartementen ontsloten. Delen van de bestaande vloeren en gevels van de steeg zijn verwijderd, waardoor er ruimte is gecreërd voor het atrium. De geveldelen die zijn blijven staan, worden nu hergebruikt als liftschacht.
Hergebruik met betekenis
Bij de transformatie hebben zoveel mogelijk elementen uit het oude pakhuis een tweede leven gekregen. De planken, waarop ruim 100 jaar kaas heeft liggen rijpen, zijn hergebruikt als bekleding van de binnengevels in het atrium. De slijtplekken van de kaas zijn nog goed zichtbaar. In enkele kaasplanken is als extra betekenislaag een ‘wijze les’ gegraveerd, afkomstig uit een ganzenbordspel uit het bedrijfsarchief van De Producent. De oplettende bewoner of bezoeker wordt verrast door deze knipogen naar de geschiedenis. Ook de originele bakjes die aan de planken hingen om het rijpingsproces van de kaas te administreren zijn in het gebouw terug te vinden; als huisnummerbordjes.
Circulariteit geeft in dit project ook betekenis aan het gebouw door de geschiedenis van 100 jaar kaas maken voelbaar te houden.
Constructie in het zicht
Om het gewicht van een miljoen(!) kilo kaas te dragen, kende het pakhuis twee afzonderlijke constructies. Een voor het gebouw, en een voor de kaas. De zware kazen beneden, de kleine Edammertjes bovenin de nok. In de loftappartementen is zoveel mogelijk van de oorspronkelijke constructie – onafgewerkt - in het zicht gehouden; stalen kolommen, houten en betonnen plafonds en houten kapspanten. In combinatie met de fris gestucte nieuwe wanden en nieuwe betonvloeren, gestort met de bestaande vloeren als verloren bekisting, hebben de appartementen daarmee echt loftkwaliteit gekregen.
Op maat gemaakt
De gemetselde buitengevels weerspiegelen nog altijd de rijke geschiedenis van het gebouw en het gebruik als pakhuis. Aan de oostgevel is ter plaatse van de oorspronkelijke luifel boven het transportplatform, een nieuwe, transparante, luifel teruggebracht. In de westgevel zijn de kenmerkende, wit geschilderde, contouren nog zichtbaar van de niet-monumentale bijgebouwen die bij de transformatie zijn gesloopt.
De strategisch geplaatste loggia’s behouden het monumentale ritme van de smalle witte ramen, voorzien de lofts van daglicht en buitenruimte, en maken een verschillende woningindelingen mogelijk. Alle lofts zijn anders, variërend in grootte van ca. 60 m2 tot 180 m2, en naar individuele wensen ingedeeld. Bij aankoop kreeg iedere koper een persoonlijk gesprek met de architect aangeboden. Omdat Mei als architect betrokken was bij de ontwikkeling en verkoop was dit goed te organiseren.
| Oplevering | 2017 |
| Projectteam | Robert Winkel, Robert Platje, Martin van der Werf, Anja Lübke, Roy Wijte, Riemer Postma, Kasia Ephraim, Ed de Rooij, Marloes Koster |
| Opdrachtgever | White House Development BV |
| Constructeur | Pieters Bouwtechniek |
| Fotograaf | Ossip van Duivenbode |