SAWA
In opdracht van NICE Developers & Era Contour ontwierp Mei architects and planners ‘SAWA’: een uniek en circulair houten woongebouw van 50 meter hoog, waarmee waarde wordt toegevoegd aan de buurt en de stad in de meest brede zin. Deze “shared values” hebben betrekking op CO2 reductie, het versterken van de biodiversiteit en het maken van een circulair gebouw met betaalbare woningen voor een inclusieve community.
Exceptioneel aan SAWA is dat het gebouw nagenoeg volledig in CLT (cross laminated timber) is opgebouwd, waarbij het gebruik van beton tot een minimum is beperkt. SAWA is daarmee het eerste circulaire houten woongebouw van deze hoogte in Rotterdam. Het gebouw valt op door de royale groene terrassen, die verwijzen naar de geschiedenis van de locatie en tegelijkertijd de biodiversiteit in de wijk versterken.
De overtuiging en daadkracht van zowel opdrachtgever als architect om een revolutionair concept als SAWA niet alleen te ontwerpen, maar ook te realiseren, hebben geleid tot een nieuw icoon voor circulaire houtbouw. SAWA – ook wel het gezondste gebouw van Nederland genoemd – bewijst dat duurzame, natuurinclusieve en sociale woningbouw op grote schaal mogelijk is en vormt daarmee een voorbeeld voor nieuwe generaties.
Lloydkwartier
Het Lloydkwartier heeft een rijk maritiem verleden dat teruggaat tot circa 1900. De Lloydpier dankt zijn naam aan rederij Rotterdamsche Lloyd, die op de pier een terminal bouwde, waar vandaan haar passagiersschepen naar het oosten van de wereld vertrokken. Het gebouw SAWA dankt haar naam aan de getrapte vorm met royale groene terrassen, als verwijzing naar Oosterse rijstvelden en als referentie naar de geschiedenis van de plek.
De Lloydpier vormt tegenwoordig één van de meest waterrijke wijken van Rotterdam Centrum. De wijk kenmerkt zich door een mix van architectuur: van getransformeerde monumentale pakhuizen en oude havenmonumenten tot vernieuwende nieuwbouw. Dankzij de vele culturele en culinaire hotspots, de nabijheid van de binnenstad en Het Park, het stoere karakter en het uitzicht op het water, is het Lloydkwartier uitgegroeid tot een levendige en geliefde stadswijk.
Shared values
SAWA staat midden in het Lloydkwartier en heeft zich ontwikkeld tot een plek die bewoners en buurtbewoners met elkaar verbindt. Door het creëren van plekken voor ontmoeting en aansluiting bij bestaande lokale initiatieven draagt SAWA bij aan de sociale samenhang in de wijk.
In de plint bevinden zich diverse voorzieningen, terwijl het dek als groene verbinder fungeert tussen het gebouw en het omliggende groen – zoals de buurttuin.
De woningen zijn ontsloten via een galerij. Ondanks dat de galerij door sommigen nog altijd als impopulair wordt bestempeld, is Mei een groot voorstander van deze ontsluitingsvorm omdat die het contact tussen bewoners stimuleert. Het succes van deze keuze sluit aan bij eerdere projecten van Mei, zoals Fenix I.
Het woonconcept van SAWA kenmerkt zich door diverse gedeelde functies – zoals deelmobiliteit, gedeeld klusmaterieel en moestuinen – waarmee actief een hechte community is ontstaan.
Innovatie in houtbouw
In lijn met het Klimaatakkoord van Parijs en Glasgow, de European Green Deal, de UN Sustainable Development Goals en de duurzaamheidsdoelstellingen van de gemeente Rotterdam, heeft het team SAWA gerealiseerd met een vrijwel volledig houten hoofddraagconstructie in CLT.
De voordelen van bouwen in CLT zijn meerledig: hout slaat CO₂ op en dringt daarmee de uitstoot terug. Daarnaast is het lichter, sneller, veiliger, duurzamer en herbruikbaar. Bovendien zorgt het zichtbare hout voor een warme, gezonde woonomgeving.
Het hout is in de woningen, op galerijen en balkons zoveel mogelijk in het zicht gelaten. Alleen in functionele ruimtes zoals berging, toilet en badkamer is het afgewerkt met gips.
De innovatie van SAWA ligt in de combinatie van bewezen en nieuwe technieken waarmee een woongebouw van 50 meter hoog met meer dan 90% houten draagconstructie is gerealiseerd. Samen met een team van internationale deskundigen zijn oplossingen ontwikkeld om beton en staal tot een minimum te beperken en brand-, geluid- en trillingsvraagstukken te overwinnen.
Circulair
SAWA is opgebouwd met een modulair houten bouwsysteem, met droge, scheidbare verbindingen (geen gietbouw). Het project zet een nieuwe standaard voor circulair bouwen met een vloeropbouw van CLT en droge ballast in plaats van beton. Daardoor zijn de onderdelen volledig demontabel en herbruikbaar – een voorbeeld van urban mining in praktijk.
Het ontwerp volgt het Open Building-principe: vloeren, balken en kolommen vormen samen de hoofddraagconstructie, wat zorgt voor maximale flexibiliteit en vrije indeelbaarheid – nu en in de toekomst.
De gebruikte bomen zijn afkomstig uit duurzame productiebossen, waarbij voor elke gekapte boom vier nieuwe zijn geplant. Ook de overige toegepaste materialen zijn zoveel mogelijk biobased en voorzien van een materialenpaspoort.
Biodiversiteit
De verstedelijking van Nederland zet door en legt steeds meer druk op de leefkwaliteit. SAWA draait die trend om en draagt aantoonbaar bij aan een gezond woon- en leefklimaat in de stad.
In samenwerking met stadsecologen en biologen is SAWA natuurinclusief ontworpen en uitgevoerd. Het gebouw telt 600 meter aan vaste plantenbakken op terrassen en balkons met meer dan 3.000 planten. De beplanting is zorgvuldig afgestemd op zonligging en hoogte, en voorziet in voedsel voor insecten en vogels.
Daarnaast bevat SAWA 140 nestkasten die zorgen voor veilige verblijfplaatsen voor vogels, vleermuizen en insecten. Daarmee sluit het gebouw aan op de ecologische structuren van de stad en versterkt het de biodiversiteit van het Lloydkwartier.
Inclusief
Door de mix van koop- en huurwoningen, variërend van 50 tot 165 m2 vormen de toekomstige bewoners van SAWA een diverse community en afspiegeling van de stad. Vijftig appartementen – ongeveer de helft van het totaal – zijn gerealiseerd in het middenhuursegment, zodat ook middeninkomens toegang hebben tot duurzame houtbouw in het centrum van Rotterdam.
Bij de toewijzing van deze woningen heeft NICE Developers voorrang verleend aan mensen met een maatschappelijk beroep of aan doorstromers uit de sociale huursector. Van de vijftig middenhuurwoningen zijn er 43 daadwerkelijk toegewezen aan deze doelgroepen, waarmee SAWA een concreet voorbeeld vormt van sociaal inclusieve stedelijke ontwikkeling.
Energieneutraal
SAWA is een installatie-arm gebouw met een gezond binnenklimaat en aanpasbaar voor de toekomst. De woningen hebben kruisventilatie en CO₂-gestuurde gevelkleppen. Het gebouw is energieneutraal, met PV-panelen op de daken in combinatie met “zon op afstand”, duurzame stadsverwarming en andere maatregelen. SAWA heeft een EPC van 0 en wekt zelf de energie op voor de gemeenschappelijke voorzieningen.
SAWA laat zien dat comfortabel, gezond en duurzaam wonen hand in hand kunnen gaan – zonder uitstoot, met oog voor mens en natuur.
De samenwerking met NICE Developers en ERA Contour
NICE Developers ontwikkelt circulaire houten gebouwen die biodiversiteit versterken en betaalbare woningen toevoegen. Projecten combineren biobased bouwen met sociale inclusiviteit en financieel haalbare, schaalbare systemen.
ERA Contour ontwikkelt, bouwt en renoveert sterke, toekomstbestendige buurten met gelukkige bewoners. Dat doen we met aandacht voor innovatie, duurzaamheid en samenwerking in de keten.
| Oplevering | 2025 |
| Opdrachtgever | NICE Developers & ERA Contour |
| Constructeur | Pieters |
| Bouwkunding aannemer | ERA Contour |
| Fotograaf | Ossip van Duivenbode |