Veerkracht

Veerkracht is een veelkleurige, protestants-christelijke basisschool in Slotermeer, Amsterdam Nieuw West. De oorspronkelijke school is in 1960 gebouwd als de dr. M.B. van ’t Veerschool, naar ontwerp van de protestantse architect G.A. Roobol, die zijn carrière begon bij H.P. Berlage.

In de zomer van 2013 is door het schoolbestuur vervangende nieuwbouw aangevraagd en een architectenselectie georganiseerd, die in 2014 werd gewonnen door Ard Hoksbergen. Voor het project werd een samenwerking aangegaan met Studioninedots, een Amsterdams architectenbureau met veel ervaring in scholenbouw.

Onderwijs

In de onderwijskundige visie van Veerkracht staan veiligheid, uitdaging en openheid centraal. In het ontwerp is dit onder andere vertaald in de opzet en oriëntatie van het gebouw. Het gebouwdeel met klaslokalen is ‘losgekoppeld’ van het centrale deel met de hoofdentree, waardoor een prikkelarm leergedeelte ontstaat. Dit deel van het gebouw is gericht op de buurt, en dus afgekeerd van de drukke doorgaande weg vóór het gebouw. De ramen tussen de lokalen en de gangen zijn zodanig gepositioneerd, dat werkende leerlingen niet worden gestoord door voorbijgangers, maar leerkrachten wel zicht hebben op de gang.
Het centrale deel vormt de entree van het gebouw, en is opener van karakter. Er zijn zichtrelaties tussen personeelskamer, gymzaal, aula, directiekamer en schoolplein, waardoor iedereen in meer of mindere mate zichtbaar is voor elkaar en het gemeenschapsgevoel wordt versterkt. Door een metershoge vouwwand te openen kan bij vieringen of ouderavonden de gymzaal als verlengstuk van de aula worden ingezet. Tussen alle lokalen zijn vouwwanden geplaatst, waarmee leerpleinen kunnen worden gecreëerd en het gebouw helemaal klaar is voor de toekomst.

Sport en beweging vormen een belangrijk deel van het onderwijs op Veerkracht. De gymzaal voldoet aan de eisen van KVLO, waardoor een veelheid aan sporten kan worden beoefend en de zaal in de avonduren kan worden verhuurd aan sportverenigingen uit de buurt. Ook het schoolplein is ingericht op veel beweging, o.a. met een fietsparkeerplek die leerlingen uitnodigt om met de fiets naar school te komen.

Architectuur

Basisschool Veerkracht is gebouwd in het Algemeen Uitbreidingsplan, het stedenbouwkundige plan dat Cornelis van Eesteren in 1934 maakte, en waarin licht, lucht en ruimte centraal staan. In dit plan is een hoekverdraaiing opgenomen, die in de bocht van de straat voor de school goed zichtbaar is. Om het ontwerp in te passen in deze context, is het schoolgebouw opgeknipt in drie delen: de gymzaal, de aula en de lokalen. Hierdoor ontstaat een ensemble van volumes in plaats van één groot volume, wat recht doet aan de ‘licht, lucht en ruimte’ in de omgeving. Het gebouwdeel met de gymzaal staat in de rooilijn van het westelijk deel van de Slotermeerlaan, terwijl het deel met de lokalen is uitgelijnd met het zuidelijke deel. Zo opent het midden van het gebouw zich naar de straat, waarmee een open en gastvrij gebaar wordt gemaakt. De buitenste gebouwdelen zijn voorzien van schuine kappen, een referentie naar de portiekflats in de omgeving.
De herkenbare en doorleefde identiteit van de school is vertaald in een karakteristiek en hedendaags ontwerp, wat zich ondermeer uit in de markante gevel aan de Slotermeerlaan. Deze gevel is voorzien van een grote schoorsteen, die een markeringspunt vormt in de buurt en bovendien refereert aan de schoorsteen op het oude gebouw. Ook de kleur van de gevelsteen en subtiele ornamenten in het metselwerk zijn verwijzingen naar het voormalige schoolgebouw.

De elementen die waardering vonden in het oude schoolgebouw (zorgvuldige architectuur, groot schoolplein, ruime lokalen en grote verdiepingshoogten) zijn doorvertaald in het nieuwe gebouw. Dat gebouw is zodanig opgezet dat elementen die minder werden gewaardeerd (schoolplein aan drukke weg, opwarmende lokalen op het zuiden en een langgerekt gebouw) in het nieuwe ontwerp niet meer aanwezig zijn.

Het interieur van de school is ontworpen met subtiel gebruik van kleuren en materialen, vanuit de gedachte dat leerlingen en leerkrachten de school aankleden met jassen, tassen, boeken, enzovoorts. Het lokalendeel is rustig vormgegeven, met houten kastenwanden tussen de gangen en lokalen, waarin alle installaties zijn weggewerkt. In het centrale deel is meer ‘uitgepakt’ met een houten tribunetrap en speciale aandacht voor de verlichting.

Rondom het schoolgebouw bevinden zich drie pleinen: ten westen van het gebouw een plein voor de voorschool, voor de hoofdingang een ‘entreeplein’ waar ouders zich voor en na schooltijd verzamelen, en ten oosten van het gebouw een groot speelplein. Dit plein fungeert op verzoek van de Gemeente Amsterdam buiten schooltijden als speelplein voor de buurt, waarmee wordt ingezet op een relatie tussen school en buurt.

Duurzaamheid

Basisschool Veerkracht is energieneutraal en een zogenaamde ‘Frisse School’ (klasse B). Een Frisse School is een schoolgebouw met een laag energiegebruik en een gezond binnenmilieu als het gaat om luchtkwaliteit, temperatuur, comfort, licht en geluid. Een energiezuinige, gezonde en duurzame school levert een bijdrage aan een duurzame wereld.
In het ontwerp is deze classificatie bereikt met zoveel mogelijk passieve maatregelen, zoals een slimme oriëntatie, hoogwaardige isolatie, goede zonwering, veel daglicht en onderhoudsarme materialen. Ter ondersteuning is het gebouw voorzien van een warmtepomp en PV-panelen.
Daarnaast is ingezet op een tijdloos ontwerp, dat in de komende jaren hopelijk door veel mensen omarmd zal worden.

Studio Ard Hoksbergen

Studio Ard Hoksbergen bestaat uit een team van architecten en ingenieurs die vanuit een gemeenschappelijke passie voor schoonheid werken aan diverse projecten. Wij ontwerpen ruimte voor mensen. Ruimte om thuis te komen, om te leren, om te bezinnen, om te werken, maar vooral ruimtes die de mensen zelf betekenis kunnen geven. Wij vinden het leuk om na te denken over materialen en bouwmethodes. Wij houden er van om dingen te creëren en uit te proberen. Het zoeken naar een vanzelfsprekende eenvoud en de intrinsieke schoonheid van materialen zijn voor ons belangrijke gegevens om te komen tot ruimtelijke oplossingen van vraagstukken. Wij maken integrale ontwerpen die we in teamverband ontwikkelen en uitwerken. Wij doen dit met maquettes, verhalen, 3d-modellen en tekeningen. Wij doen dit voor mensen die ons daarvoor opdracht geven, en voor de mensen die onze gebouwen gebruiken en ervaren. Wij laten in onze ontwerpen graag ruimte voor de dingen die we nog niet weten. Duurzaamheid zit volgens ons vooral in mooi ontworpen ruimtes die in de loop van de tijd veranderingen op een natuurlijke manier kunnen absorberen. Hiermee scheppen we ruimte voor nu, en voor later. Wij geloven in de ambachtelijkheid van ons vak en houden er van om de handen uit de mouwen te steken. Dit willen wij met metselaars en timmerlieden, maar ook met automatiseringsspecialisten, kunstenaars, apparaten en bouwmanagers. Ambachtelijkheid zien wij als een attitude en wij willen graag samenwerken met mensen die hun kennis en ervaring willen inzetten om te werken aan inventieve briljante oplossingen. Studio Ard Hoksbergen is een klein hecht team. Daarmee creëren wij ruimte om in wisselende samenstellingen grotere teams te formeren die toegesneden zijn voor een opgave. Wij werken graag samen met opdrachtgevers en opdrachtnemers met wie wij deze liefde kunnen delen. Die ons stimuleren en die wij kunnen inspireren. Uiteindelijk willen wij met veel plezier aan fantastische projecten werken waar de gebruikers met een tevreden glimlach rondlopen.