Echo

Echo is een energiepositief gebouw met een grote verscheidenheid aan verschillende lesruimten, ideaal voor de diversiteit in lesmethoden en studiestijlen die de universiteit biedt. Bovendien draagt Echo als meest duurzame gebouw van de TU Delft bij aan de ambitie van de universiteit om in 2030 een volledige duurzame campus te hebben.

Ben van Berkel: “Gebouw Echo dicteert een nieuwe manier van leren en lesgeven. We maximaliseren het gebruik van de ruimte in dit enorm compacte gebouw, terwijl we studenten vanuit verschillende disciplines dichter bij elkaar brengen. Zo kunnen ze hun studie-ervaring verdichten en van elkaar leren, maar ook van het gebouw zelf leren.”

UNStudio ontwierp in samenwerking met Arup en BBN een gebouw dat alle ruimte biedt aan verschillende educatieve typologieën en leermethoden, energiepositief is en waarin aanpassingsvermogen en welzijn van de gebruiker centraal staan.

Ben van Berkel: “Anders dan bij traditionele campussen die in silo’s opereren, moet de campus van de toekomst op flexibele ruimten gebaseerd zijn, die studenten en faculteiten uitnodigen van elkaar te leren, samen te werken en te co-creëren. Omdat we de studentenaantallen nog steeds zien toenemen, moeten onderwijsgebouwen extreem flexibel zijn en leunen op een model dat is gebaseerd op interfacultair gebruik en een meer generieke opleiding.”

Een gezond campusgebouw – voor mens en planeet

1200 zonnepanelen, slimme installaties, goede isolatiematerialen en een Warmte Koude Opslag zorgen ervoor dat Echo meer energie opwekt dan het gebouw gebruikt. Dat is inclusief de elektriciteit voor onder meer verlichting, catering en het opladen van laptops door gebruikers. Bovendien is 90% van het meubilair in het gebouw hergebruikt.

Transparantie was essentieel bij het ontwerp van Echo. Dat zorgt niet alleen voor maximaal daglicht in het gebouw (goed voor de gezondheid van gebruikers, maar ook een manier om te besparen op kunstmatige verlichting); het zorgt ook voor een visuele connectie met de rest van de campus en het omliggende groen. Daarmee wordt een ‘geïnstitutionaliseerde’ ervaring voor gebruikers voorkomen. Het open en publieke karakter van het gebouw verbindt beide kanten van de campus en zorgt voor een heldere, positieve en welkome omgeving voor medewerkers en studenten.

Om een te grote hittelast te vermijden, is veel aandacht besteed aan het voorkomen van te veel directe zonlichtinval. Oververhitting van het gebouw wordt tegengegaan door een combinatie van speciaal glas met een lage zonlichtpenetratie en zonwering. Daarnaast zorgen ook de diepe horizontale aluminium luifels boven de raampartijen voor het buiten houden van hitte. Deze luifels zijn met elkaar verbonden door kabels waar klimplanten langs omhoog groeien - daardoor ontstaat een subtiele groene façade die het daglicht filtert.

Om ervoor te zorgen dat de lucht in het gebouw zo schoon mogelijk is, is een plenum vloer boven op betonnen platen met een holle kern geïnstalleerd. Hierlangs wordt schone lucht via de vloer naar boven geblazen - en dus niet vanuit het plafond naar beneden - waardoor circulatie in de ruimte wordt tegengegaan. De ventilatie-units kunnen samen met de overige technische installaties makkelijk worden verplaatst als er in de toekomst behoefte is aan een ander inrichting van de ruimten.

Bij de bouw van Echo is veel aandacht besteed aan het gebruik van materialen die zo min mogelijk impact op het klimaat hebben. Ook is het gebouw zoveel mogelijk ontworpen volgens de principes van circulariteit. Door grote portaalconstructies te gebruiken, lopen de kolommen zoveel mogelijk langs de rand van het gebouw. De stalen spanten hebben standaard maten en kunnen in de toekomst ergens anders opnieuw worden gebruikt. Hetzelfde geldt voor de holle-kern-platen.

Een gebouw dat beweging en samenwerking stimuleert

Echo is een onderwijsgebouw met multifunctionele ruimten die de traditionele leeromgevingen overstijgen. Het ontwerp is gebaseerd op het moderne concept van ‘Everything Anywhere’, waarbij ook de tussenruimten van groot belang zijn voor gebruikers en lichamelijke beweging wordt gestimuleerd. Echo biedt om die reden ook veel ruimte voor ongestructureerde tijd: een verscheidenheid aan plekken die geschikt zijn voor reflectie, inspiratie en communicatie.

Het interieur biedt een warm welkom aan bezoekers. Op een aantal centrale plekken strekken zich bamboe ribben uit langs het plafond van het gebouw – een integraal onderdeel van het ontwerp van Echo. De sfeer van de bamboe elementen wordt doorgetrokken naar de centrale trap die in één beweging de studie- en werkplekken met elkaar verbindt. Deze centraal gelegen grote trap stimuleert lichamelijke beweging door het gebouw en draagt daardoor bij aan de gezondheid van gebruikers van het gebouw.

Een toekomstbestendige campus is een actieve campus. Daarom verbindt Echo het gebouw niet alleen met de omgeving, maar definieert die omgeving ook. Het aangrenzende plein loopt als het ware door in de transparante begane grond van het gebouw en verbindt het plein weer met de weg aan de andere kant. Zo ontstaat op de begane grond van Echo een overdekt openbaar plein; een verbinder die de onzichtbare onderwijswereld zichtbaar en toegankelijk maakt.

Twee centrale ruimten, de grote collegezaal die plaats biedt aan 700 personen en de debatruimte, geven richting aan de flow van mensen richting dit overdekte plein. De diagonale oriëntatie van deze twee volumes zijn bepalend voor de twee grote transparante hoeken van het gebouw, waarvan die tegenover de D:Dreamhall ruimte biedt aan een restaurant met terras – en de andere aan een groot studielandschap.

Toekomstbestendig: grote verscheidenheid aan flexibele lesruimten

Het 8.844 m2 grote Echo-gebouw biedt met z’n verschillende lesruimten, klaslokalen en studieplekken ruimte aan colleges en workshops, groepswerk, projectonderwijs, debatten en zelfstudie voor zo’n 1.700 studenten.

Echo heeft in totaal zeven lesruimten, waarvan de meeste flexibel zijn in te delen. De grootste collegezaal op de begane grond, die ruimte biedt aan maximaal 700 personen, kan binnen een kwartier worden opgedeeld in drie verschillende ruimten. Daarmee wordt het mogelijk verschillende colleges of evenementen tegelijkertijd te accommoderen.

In de onderwijsruimte op de eerste verdieping wordt een vergelijkbaar verplaatsbaar muursysteem gebruikt, waarmee de ruimte in twee lokalen met ieder 144 plekken kan worden opgedeeld. De meer dan 300 studieplekken door het hele gebouw heen kunnen worden gebruikt voor zelfstudie, of voor groepswerk.

De verschillende lesruimten zijn zo ontworpen dat ze niet alleen bij de huidige behoeften van studenten en docenten aansluiten, maar in de toekomst ook makkelijk anders kunnen worden ingezet. De focus van Echo ligt op middelgrote en grote zalen, die elk tussen de 150 en 700 studenten kunnen verwelkomen. Naast deze grotere ruimten is er ook een case-study kamer die uitermate geschikt is voor optimale interactie tussen docenten en studenten. Daar komen nog vier ruimten op de eerste verdieping bij die zijn ontworpen voor projectgericht onderwijs en elk ruimte bieden aan bijna 70 mensen.

In de kantoorruimten op de tweede verdieping is een modulair muursysteem gebruikt, waardoor ook daar de layout in de toekomst makkelijk kan worden aangepast. En mocht er in de toekomst behoefte zijn om (een deel van) de kantoorruimte op een andere manier te gebruiken, dan kan deze zonder veel aanpassingen worden omgebouwd in didactische ruimten.

UNStudio

Architectenbureau UNStudio is gevestigd in Amsterdam en Shanghai. Het bureau is in 1988 opgericht door Ben van Berkel en Caroline Bos. UNStudio staat voor United Network, waarmee het bureau zich profileert als een netwerk van specialisten op het gebied van architectuur, stedenbouw en infrastructuur. Met meer dan twintig jaar internationale projectervaring heeft UNStudio zich door middel van intensieve samenwerking met een netwerk van specialisten en adviseurs, ontwikkeld tot een internationaal erkend architectenbureau. Dit netwerk maakt een efficiënte, wereldwijde werkwijze mogelijk. UNStudio heeft inmiddels meer dan zeventig projecten gerealiseerd in Azië, Europa en Noord-Amerika en werkt momenteel aan projecten in onder andere China, Zuid-Korea, Taiwan, Italië, Nederland, Duitsland en de Verenigde Staten. Als netwerkpraktijk heeft UNStudio een flexibele methodologische aanpak ontwikkeld waarbij parametrisch ontwerpen en samenwerking met specialisten in andere disciplines centraal staan. Visie UNStudio benadert architectuur op een integrale manier waarbij vooropgezette stijlkeuzes worden vermeden. De structuur van het gebouw wordt bepaald door de integratie van constructie, programma en beweging. De uiteindelijke architectonische verschijningsvorm is het resultaat van een samenhangend systeem. UNStudio heeft een uitgesproken visie ontwikkeld ten aan zien van ruimtelijke inrichting van gebieden waarin infrastructuur, programma en stedelijke structuur als samenwerkend geheel functioneren. Het ontwikkelen van hoogkwalitatieve (openbare) ruimten is volgens UNStudio alleen mogelijk als verkeersstromen, logistiek, programma en ruimtelijke indeling als een complementair geheel samenwerken. Door middel van specifiek onderzoek naar verkeersstromen, logistiek en programma gerelateerd aan tijd, kan de meest passende oplossing op maat worden gegeven waarbij de logistieke mogelijkheden optimaal worden benut.